Слушна — Здароўе — Здароўе дарослых — Аналіз на спеласць сперматазоідаў: чаму ён можа спатрэбіцца будучым бацькам

08.10.2019

Аналіз на спеласць сперматазоідаў: чаму ён можа спатрэбіцца будучым бацькам

Здароўе дарослых

0 74

Аўтар:

Ганна Кручкова

Памер шрыфта:

Пры семявывяржэнні каля 40 мільёнаў сперматазоідаў накіроўваюцца да яйцаклеткі. Але апладняе яе не самы хуткі, як прынята лічыць, а самы спелы. У сучасным свеце працэнт спелай спермы у мужчын змяншаецца, што можа быць прычынай бясплоддзя і выкідышаў. Таму ў арсенале рэпрадуктолагаў з'явіўся аналіз на функцыянальную спеласць сперматазоідаў. Ён дапамагае глыбока разабрацца ў праблеме і разам з рэпрадуктыўнымі тэхналогіямі дае добры шанц на нараджэнне доўгачаканых дзяцей.

Функцыянальная спеласць сперматазоідаў – гэта іх здольнасць прымацоўвацца да яйцаклеткі, злівацца з ёй і апладняць, тлумачыць эксперт. Для гэтага на галоўцы сперматазоіда маецца акрасома з адмысловымі ферментамі.

Каму паказаны гэты аналіз, колькі функцыянальна спелых сперматазоідаў павінна быць у норме, ці можна ўплываць на гэты працэс? Разбіраемся са Святланай Жукоўскай, асістэнтам кафедры акушэрства і гінекалогіі Белдзяржмедуніверсітэта, супрацоўнікам «Цэнтра рэпрадуктыўнай медыцыны».

Каму паказаны аналіз функцыянальная спеласць сперматазоідаў

Святлана Жукоўская

Асістэнт кафедры акушэрства і гінекалогіі Белдзяржмедуніверсітэта, супрацоўнік «Цэнтра рэпрадуктыўнай медыцыны»

У першую чаргу аналіз на функцыянальную спеласць сперматазоідаў паказаны пры бясплоддзі, у тым ліку нявызначанай прычыны. Сучасныя крытэрыі бясплоддзя такія: калі пры рэгулярным палавым жыцці без кантрацэпцыі цяжарнасць не надыходзіць на працягу 12 месяцаў, неабходна звяртацца па медыцынскую дапамогу. Для пар, дзе жанчыне больш за 35 гадоў, да ўрачоў ісці варта ўжо праз 6 месяцаў.

Таксама даследаванне будзе карысным для выяўлення прычын невыношвання цяжарнасці, асабліва калі гэта было некалькі разоў і на ранніх тэрмінах. Няспелы сперматазоід часам можа пранікнуць у яйцаклетку, але часцей за ўсё такія цяжарнасці заканчваюцца перапыненнямі на ранніх тэрмінах. Даказана, што няспелыя сперматазоіды часцей маюць генетычныя паломкі, або ДНК-фрагментацыю, такім чынам, эмбрыён проста не прыжываецца і адрываецца.

Адназначна карысна вызначыць функцыянальную спеласць сперматазоідаў пасля няўдалых спробаў ЭКА/ІКСІ і інсемінацыі.

Справа ў тым, што пры стандартных маніпуляцыях дадзены аналіз не ўжываецца, улічваецца толькі спермаграма, якая не дазваляе ацаніць спеласць мужчынскіх палавых клетак. І можа так атрымацца, што яйцаклетка безвынікова апладняецца няспелымі сперматазоідамі, што не прыносіць эфекту.

Як праводзіцца даследаванне

Аналіз праводзіцца даволі проста. У жаночым арганізме яйцаклетка акружаная гіалуронавай кіслатой, і менавіта спелы сперматазоід валодае здольнасцю звязвацца з ёй. Ведаючы гэта, рэпрадуктолагі бяруць гіалуронавую кіслату ў якасці рэагенту, змяшчаюць туды сперматазоіды і назіраюць: спелыя да яе прыляпляюцца, няспелыя прабягаюць міма. Так і вызначаецца працэнт функцыянальнай спеласці.

Колькі спелых клетак павінна быць у норме

Святлана Жукоўская

У норме ўтрыманне спелых спераматазоідаў павінна быць не менш за 70%. Чым вышэйшы працэнт спелых формаў, тым большая верагоднасць паспяховага апладнення і надыходжання цяжарнасці як у натуральных умовах, так і пры дапамозе ДРТ (дапаможнай рэпрадуктыўнай тэхналогіі). Дадзеныя некаторых даследаванняў кажуць, што прыбытак нават у 1% спеласці павышае шанц цяжарнасці на 4%.

Чаму ўзнікае паталогія

Сперматазоіды выспяваюць у працэсе праходжання па канаціках прыдатка яечка. У гэты складаны працэс могуць умяшацца і парушаць яго многія фактары:

цяжкія захворванні, напрыклад, цукровы дыябет і ў прынцыпе любое доўгатэрміновае павышэнне глюкозы ў крыві;
гарманальныя парушэнні;
атлусценне;
розныя інфекцыі, асабліва ІППШ;
варыкацэле;
нездаровы лад жыцця: малая рухомасць, курэнне, злоўжыванне алкаголем, незбалансаваная дыета, псіхалагічныя стрэсы.

Святлана Жукоўская

У групу рызыкі ўваходзяць бодыбілдэры, якія актыўна прымаюць прэпараты тэстастэрону, з-за чаго прадукцыя ўласнага фалікуластымулюючага гармону падае. Таму ў такіх знешне маскулінных мужчын часта бываюць праблемы са сперматагенэзам. Якасць спермы зніжаюць траўмы яечкаў, якія часта бываюць у тых, хто займаецца адзінаборствамі. Рызыкуюць і прафесійныя веласіпедысты: любы перагрэў, сцісканне палавых органаў вузкай бялізнай парушае вянозны адток, прыводзіць да застою крыві і павышэнню тэмпературы ў машонцы, што вельмі шкодна для спермы. Таму не варта злоўжываць і наведваннем лазняў ды саўнаў. Негатыўны ўплыў на сперму адзначаецца і пры працы з ноўтбукам: калі ён ляжыць на каленях, гэта таксама можа выклікаць перагрэў яечкаў.

Ці можна павялічыць спеласць спермы?

Калі колькасць функцыянальна спелых сперматазоідаў 60-70%, паўплываць на працэс можна. У такіх сітуацыях рэпрадуктолагі рэкамендуюць вылечыць інфекцыі, нармалізаваць харчаванне і масу цела, адмовіцца ад курэння і злоўжывання алкаголем.

Святлана Жукоўская

Можа стацца карысным прызначэнне вітамінаў, асабліва фоліевай кіслаты, і мікраэлементаў (цынк, селен ды інш.). Таксама дабратворна могуць ўздзейнічаць некаторыя фізіятэрапеўтычныя працэдуры, напрыклад, аксігенатэрапія ў баракамеры. Нядаўна ў наш цэнтр звярталася пара пасля няўдалай спробы экстракарпаральнага апладнення. Да паўторнага ЭКА яны не былі гатовыя, што нярэдка, бо гэта цяжка і маральна, і матэрыяльна. Мы зрабілі аналіз спермы на функцыянальную спеласць і выявілі памежныя паказчыкі. Мужчыне было прызначанае кансерватыўнае лячэнне: баракамера, вітаміны, карэкцыя ладу жыцця. У выніку пасля нармалізацыі параметраў спермы жанчына зацяжарыла сама, без дапаможных рэпрадуктыўных тэхналогій. Нядаўна яны даслалі нам фота малыша, які ў іх нарадзіўся.

Святлана Жукоўская

Тут важна адзначыць, што стандартныя ЭКА і ІКСІ не прывядуць да жаданага выніку. Неабходна ўжываць адмысловы метад PICSI: адбор спелых сперматазоідаў і змяшчэнне іх прама ў яйцаклетку. Гэта павышае верагоднасць апладнення, якасць эмбрыёнаў і верагоднасць наступлення доўгачаканай цяжарнасці. У «Цэнтры рэпрадуктыўнай медыцыны» мы выкарыстоўваем яго ўжо на працягу многіх гадоў. Верагоднасць наступлення цяжарнасці пры такой методыцы дасягае 45%. Гэта лічыцца вельмі высокім паказчыкам.

Цікавыя факты

Цыкл выспявання сперматазоідаў – 72-74 дні.
Толькі адзін сперматазоід пранікае ў яйцаклетку. Прыродай уладкавана так, што аплодненая яйцаклетка абараняе сябе ад пранікнення іншых сперматазоідаў. Існуе два механізмы «абароны». Спачатку ненадоўга рэзка мяняецца мембранны патэнцыял яйцаклеткі: яна робіцца неўспрымальнай да іншых сперматазоідаў. Другі ўзровень абароны забяспечвае сперматазоід, які пранік: зліццё з ім выклікае павышэнне ўтрымання іонаў кальцыю ў клетцы, якія актывуюць развіццё зародка і выклікаюць выпрацоўку ферментаў, што «ўмацоўваюць» яйцаклетку і блакіруюць «уваход».
«Ідэальны» спелы сперматазоід мае авальную галоўку, акрасому, шыйку і хвост. У галоўцы – генетычны матэрыял, у акрасоме – ферменты, неабходныя для сувязі з яйцаклеткай і пранікнення ў яе, у «шыйцы» – мітахондрыя, якая забяспечвае энергію, доўгі «хвост» забяспечвае рух. Паталагічныя сперматазоіды часта маюць няправільную форму, раздваенне галоўкі або хваста, «назапашванне вадкасці» – вакуолі, якія дэфармуюць генетычны матэрыял.

Кошт даследавання спермы на функцыянальную сталасць у «Цэнтры рэпрадуктыўнай медыцыны» – 73 рублі.

бясплоднасць6

мужчынскае здароўе29

цяжарнасць і роды37

Матэрыялы на сайце slushna.by носяць інфармацыйны характар і прызначаныя для адукацыйных мэтаў. Інфармацыя не павінна выкарыстоўвацца ў якасці медыцынскіх рэкамендацый. Ставіць дыягназ і прызначае лячэнне толькі ваш урач. Рэдакцыя сайта не нясе адказнасці за магчымыя негатыўныя наступствы, якія ўзніклі ў выніку выкарыстання інфармацыі, размешчанай на сайце slushna.by

0 74

Ганна Кручкова

Журналіст і медыятар. У журналістыцы каля 20 гадоў. Асноўная цікавасць – сацыяльныя праблемы. Скончыла журфак БДУ. Да партала «Здаровыя людзі» і газеты «Медыцынскі веснік» працавала ў рэдакцыі «Аргументы і факты» ў Беларусі, штотыднёвіках «СССР: постфактум», «Маскоўскі камсамолец ў Беларусі», нацыянальнай грамадска-асветніцкай газеце «Культура», інтэрнэт-выданні Оpen.by. Сябра Беларускай асацыяцыі журналістаў. Матэрыялы Ганны выдзяляюцца выразнай структурай, глыбінёй раскрыцця тэмы і сваёй аналітычнасцю. Хобі: літаратура, напісанне дзіцячых кніг. Аўтар праектаў: ТэДДзі (Трыбуна для дзяцей) – нацыянальная пляцоўка для выказвання меркаванняў і пазіцый дзяцей па хвалюючых праблемах (сумесны праект штотыднёвіка «Аргументы і факты» ў Беларусі, РГА «Беларуская Асацыяцыя клубаў ЮНЕСКА», Прадстаўніцтва Дзіцячага фонду ААН у Рэспубліцы Беларусь (ЮНІСЕФ) . «Урачы – таксама людзі» (24health.by), «Хатні догляд цяжкахворых» (сумесна з Беларускім таварыствам Чырвонага Крыжа) (24health.by), «Урачэбныя анлайн-канферэнцыі» (24health.by сумесна з tut.by).

Глядзіце таксама

Здароўе дарослых

Нетрыманне мачы ў дарослых: у чым прычына і што рабіць

8 Чэрвеня

Здароўе дарослых

Рэдагаванне ўспамінаў: гэта магчыма?

8 Жніўня

Здароўе дарослых

Як аборты, ЭКА, ботакс уплываюць на рак малочнай залозы? Адказвае анкамамолаг

30 Чэрвеня

Здароўе дарослых

Як правільна здаваць аналізы і чысціць зубы? Медыцынскі тэст