Пастаяннае пачуццё стомленасці, «звон» у галаве, роспач, заўчасныя маршчыны, праблемы з памяццю і ўвагай, сухія ломкія валасы. «Ну вось і маладосць прайшла», – з сумам канстатуюць жанчыны, набліжаючыся да адзнакі ў 40 гадоў. На самай справе, у большасці выпадкаў сітуацыю можна выправіць. А вінаватай у такім стане нярэдка выступае жалезадэфіцытная анемія.
У народзе такую хваробу называюць малакроўем. І вызначаюць часцей за ўсё па зніжаных паказчыках узроўню гемаглабіну. Вядома, пакутуюць ад анеміі і мужчыны. Але ўсмоктвальнасць жалеза ў кроў у прадстаўнікоў моцнага полу вышэйшая. Ды і штомесячных кровастратаў, у адрозненне ад жанчын, няма.
У тонкасцях распаўсюджанай праблемы разбіраемся з Людмілай Смірновай, загадчыцай кафедры клінічнай гематалогіі і трансфузіялогіі БелМАПА, доктарам медыцынскіх навук, прафесарам.
З-за чаго можа ўзнікнуць жалезадэфіцытная анемія?
- шчодрыя працяглыя месячныя;
- запаленчыя захворванні жаночай палавой сферы (напрыклад, фібраміёма маткі);
- праблемы ў рабоце шчытападобнай залозы (гіпатэрыёз, тырэяідыт і інш.);
- незбалансаванае харчаванне;
- парушэнне засваення жалеза.
Прыкметы жалезадэфіцытнай анеміі
Жалезадэфіцытная анемія мае сваё аблічча:
- бледнасць скурнага покрыва. Анемія пачынаецца з латэнтнага дэфіцыту жалеза ў тканках, таму скура робіцца вельмі бледнай і, дарэчы, вельмі дрэнна загарае;
- пачуццё стомленасці. Чалавек адзначае, што ўжо не можа так лёгка выконваць некалі звыклыя для сябе нагрузкі. Напрыклад, падымацца па лесвіцы робіцца цяжэй;
- прыгнечанасць, дэпрэсіўнасць;
- зніжэнне працаздольнасці;
- галавакружэнне;
- станчэнне слізістых, мікратрэшчыны. Могуць узнікаць складанасці з глытаннем (калі выключаны пухліны, такая праблема таксама можа быць звязана з дэфіцытам жалеза). Станчэнне і сухасць слізістых прыводзяць да хваравітых адчуванняў падчас палавога акта;
- сухая скура, заўчасныя мімічныя маршчыны;
- ломкія пазногці;
- сухія валасы, якія вытанчаюцца на канцах і сякуцца;
- незвычайныя смакавыя прыхільнасці;
Не ўсякая анемія – жалезадэфіцытная
Як лячыць жалезадэфіцытную анемію?
Прэпаратамі жалеза. Яны могуць быць солевымі або полімальтознага комплексу. Усё залежыць ад індывідуальнай пераноснасці чалавека. Галоўная ўмова: у таблетцы павінна ўтрымлівацца каля 100 мг жалеза па элементарнаму ліку (гэтая інфармацыя ёсць у інструкцыі да прэпарата). Прымаць таблеткі ці сіроп трэба па схеме, прызначанай урачом (тэрапеўтам або гематалогам). Прыкладна раз у месяц трэба абавязкова ацэньваць эфектыўнасць лячэння.
Што будзе, калі не лячыць жалезадэфіцытную анемію?
- Асноўнае захворванне будзе прагрэсаваць, зробіцца хранічным. Напрыклад, ёсць жанчыны, якія шмат гадоў не могуць вылечыць запаленне ў органах малога таза. Прычынай можа быць латэнтны дэфіцыт жалеза.
- Гіпаксія тканак (недахоп кіслароду), якая будзе ўплываць як на кагнітыўныя функцыі, так і на работу ўсіх органаў і сістэмаў арганізма.
- Прагрэсаванне анеміі з усімі яе негатыўнымі наступствамі.
- Развіццё міякардыядыстрафіі – паражэння сардэчнай мышцы, якое ў будучыні можа прывесці да сардэчнай недастатковасці і парушэння рытму.
- Парушэнне рэпарацыі тканак. Эпітэлій у любым месцы, дзе ёсць слізістая (у роце, страваводзе, похве), пачынае замяшчацца злучальнай тканкай. З'яўляюцца расколіны, якія робяцца ўваходнымі варотамі для інфекцый.
У якім выпадку можна кампенсаваць дэфіцыт жалеза харчовым рацыёнам?
Калі жалезадэфіцытная анемія ўжо ўзнікла, дык адным харчаваннем яе ліквідаваць не атрымаецца. Трэба прымяненне прэпаратаў жалеза. З пункту гледжання прафілактыкі, пры павышаных кровастратах, падчас лактацыі (у гэты перыяд таксама адбываецца страта жалеза), а таксама для падтрымання сябе ў форме ежа можа стаць памочнікам. У пэўнай ступені наяўнасць жалезадэфіцытнай анеміі звязана з характарам харчавання чалавека. І, да прыкладу, жанчына ў перыяд постменапаўзы, калі ў яе ўжо няма менструальных стратаў, можа папоўніць дэфіцыт жалеза і з прадуктаў харчавання.
Што трэба есці пры жалезадэфіцытнай анеміі і для яе прафілактыкі?
У першую чаргу гэта:
- чырвонае мяса (ялавічына, цяляціна);
- чырвоная рыба (высакародных гатункаў – сёмга, стронга і інш.);
- грачаная каша.
Жалезадэфіцытная анемія не такая бяскрыўдная. Пры адсутнасці лячэння можа прыводзіць да цяжкіх праблемаў: ад дэпрэсіі і галавакружэнняў да сур'ёзных хваробаў сэрца. Выявіць жалезадэфіцытную анемію дапаможа не толькі даследаванне крыві на гемаглабін, але і ферытын.
Падпісвайцеся на наш канал у Telegram, групы ў Facebook, «УКантакце», у «Аднакласніках» – і будзьце ў курсе свежых навінаў! Толькі цікавыя відэа на нашым канале YouTube, далучайцеся!
Матэрыялы на сайце 24health.by носяць інфармацыйны характар і прызначаныя для адукацыйных мэтаў. Інфармацыя не павінна выкарыстоўвацца ў якасці медыцынскіх рэкамендацый. Ставіць дыягназ і прызначае лячэнне толькі ваш урач. Рэдакцыя сайта не нясе адказнасці за магчымыя негатыўныя наступствы, якія ўзніклі ў выніку выкарыстання інфармацыі, размешчанай на сайце 24health.by.