Спартыўная Беларусь сёння – гэта гучныя алімпійскія перамогі ў біятлоне і фрыстайле. Гэта і тэніс, і гандбол, і баскетбол ... Гэта і лядовыя палацы, і футбольныя манежы ... І ўсё ж які від спорту можна назваць самым папулярным у нашай краіне?
Ва ўсім свеце гэта, вядома, футбол. Гульня, якая захапіла мільёны людзей з розных краін. Але ў Беларусі ўсё не так адназначна. Бо фраза «Беларусь – футбольная краіна» часта выклікае толькі ўсмешку і неўразумелае ківанне галавой у суразмоўцы, бо многія лічаць, што на першым месцы хакей.
У якога віду спорту больш прыхільнікаў
Спрачацца пра тое, у якога віду спорту больш прыхільнікаў, можна доўга, я ж проста прапаную параўнаць іх па некалькіх пунктах:
1) масавасць і даступнасць для насельніцтва;
2) спартыўная цікавасць заўзятараў (наведванне матчаў з удзелам айчынных клубаў, нацыянальных зборных);
3) стаўленне дзяржавы да абодвух відаў спорту.
Першы пункт: даступнасць
Амаль кожная школа або вышэйшая навучальная ўстанова мае сваё футбольнае поле. Вясной, ледзь падсохне расталы снег, на футбольныя палі выходзяць хлапчукі з усіх двароў – і аж да дажджлівай восені страсці ў дваровым футболе ніколькі не менш, чым у прафесійным. Але калі ўдараць першыя маразы, футбольныя «паляны» фізрукі мясцовых школ заліваюць вадой – і на свежы лёд, дастаўшы клюшкі і канькі, выходзяць тыя ж пацаны, якія ўлетку ганялі мяч.
Футбол нашмат больш даступны за хакей.
Свае футбольныя школы для самых юных гульцоў мае кожны клуб, які сябе паважае. Аддаць дзіця ў футбол у разы танней. Хакейная экіпіроўка, асабліва добрай якасці, каштуе вялікіх грошай. Ды і з тых, хто змагаецца ў дварах, большасць аддае перавагу летам паганяць мяч, чым зімой шайбу.
Другі пункт: папулярнасць у заўзятараў
Чэмпіянат Беларусі па футболе – відовішча, шчыра кажучы, на аматара. Ходзяць на футбол у нас мала, і станоўчай дынамікі наведвальнасці з года ў год няма. У краіне тры прафесійныя лігі, і калі на гульні вышэйшай яшчэ ходзяць, то ў астатніх дзвюх з гледачамі зусім бяда.
Затое ў міжнародных матчах нашы клубы здольныя падарыць незабыўныя эмоцыі! Чаго варта хаця б перамога барысаўскага «БАТЭ» над грознай мюнхенскай «Баварыяй» (3: 1), пасля якой гула ўся краіна і амаль кожны стаў аматарам футбола. Але такія ўсплёскі станоўчых эмоцый і папулярнасці ў айчынным клубным футболе нечастыя. Значна больш звыкла чытаць у навінных стужках аб паражэннях нашых футбольных каманд. Толькі самыя адданыя прыхільнікі працягваюць верыць у свае каманды.
Цяпер пра хакей. Мінскае «Дынама» гуляе ў мацнейшай лізе кантынента і стабільна збірае на трыбунах «Мінск-арэны» па 10-15 тысяч гледачоў. Клуб з'яўляецца моцным сераднячком лігі. Праўда, з года ў год перамогі змяняюцца паражэннямі, вечныя толькі мары аб вялiкай будучыні беларускага хакея.
На новенькай «Чыжоўка-арэне» гуляе сталічны клуб «Юнацтва», які выступае ў айчынным чэмпіянаце. Ён заваяваў некалькі значных трафеяў еўрапейскага ўзроўню і вядомы сваёй хакейнай школай, але вось гледачоў нягуста. Народ выбраў «Мінск-арэну». А для запаўнення дзвюх арэн аматараў хакея ў Мінску не хапае.
За межамі сталіцы хакей таксама любяць. Поўныя палацы, якія з'явіліся ледзь не ў кожным хоць трохі буйным мястэчку, далёка не рэдкасць, а ўнутраны чэмпіянат здольны падарыць інтрыгу і непрадказальную развязку ад сезона да сезона.
Зборная па хакеі значна больш папулярная за футбольную.
Гэтаму паспрыялі і больш высокія вынікі, чэмпіянат свету, які прайшоў у 2014 годзе, калі ўся краіна перажыла сапраўдны хакейны бум. Заўзелі тады за нашу зборную і стары і малы. Беларускія хакеісты змагаліся годна і паказалі класную гульню. Пра той сонечны травень у тысяч беларусаў засталіся самыя цёплыя ўспаміны. І многія захапіліся хакеем менавіта тады. Зборная ўпэўнена трымаецца ў топ-10 сусветных каманд і хай не заўсёды апраўдвае чаканні заўзятараў, але чырванець ад сораму за наш хакей не прыходзіцца. Самы легендарны матч наша зборная правяла на Алімпіядзе-2002 у Солт-Лэйк-Сіці, дзе была пакладзена на лапаткі геніяльная Швецыя (4: 3).
Зборная па футболе збірае менш гледачоў на сваіх гульнях, ды і ля тэлеэкранаў таксама.
Растлумачыць гэта можна не інакш як непрыгожымі вынікамі нашых хлопцаў. Ад іх чакаеш ужо не перамог, а хаця б нічыіх ці проста галоў. Хоць у мінулым наша каманда згуляла сапраўды легендарныя матчы. Былі зрынутыя магутныя Галандыя (1: 0) і Шатландыя (1: 0). Можна ганарыцца нічыімі з Германіяй (4: 4) і Італіяй (1: 1), ды і паражэнне ад тых жа італьянцаў (3: 4) не сапсавала ўражанне ад гульні, бо нашы гульцы «адгрузілі» тры мячы будучым чэмпіёнам свету!
Трэці пункт: стаўленне дзяржавы да абодвух відаў спорту
Зацікаўленасць дзяржавы ў развіцці абодвух відаў спорту вялікая. Укладваюцца грошы і ў футбол, і ў хакей.
Пра любоў да хакею нашага Прэзідэнта ведаюць усе. Ён і пільна сочыць за зборнай, і сам гуляе на рэгулярным аматарскім турніры, куды прыязджаюць каманды з розных краін.
Але мала хто ведае, што Кіраўнік дзяржавы лічыць сябе менавіта футбалістам: «Калі казаць пра маё спартыўнае крэда, я зусім не хакеіст, а футбаліст. Але так склаўся лёс, што атрымаў траўму калена, пасля чаго давялося займацца хакеем».
Падсумоўваючы, хачу сказаць, што від спорту № 1 у нашай краіне назваць досыць цяжка. Пальму першынства дзеляць паміж сабой футбол і хакей. Хтосьці можа заўважыць, што я незаслужана абышоў і біятлон, і тэніс, і гандбол, і баскетбол, нягледзячы на дасягненні нашых спартсменаў у гэтых абласцях. Але ўсе яны не настолькі папулярныя, бо калі паганяць мяч або шайбу можа кожны, то для заняткаў тым жа біятлонам умоў не так шмат, таму масавай зацікаўленасці сярод насельніцтва няма. Хоць пасля Алімпіяды ў Сочы многія бацькі паспяшаліся аддаць дзяцей у біятлонныя секцыі ...
Але гэта ўжо зусім іншая гісторыя пра самы яскравы момант у гісторыі айчыннага спорту.
