29.04.2017
29.04.2017

Нішто так не псуе характар жанчыны, як клімакс, які набліжаецца. Праўда гэта ці выдумка?

logo
Здароўе дарослых
0 12654
Памер шрыфта:
  • A
  • A
  • A

Ніводная жанчына не можа думаць пра клімакс абыякава. Хтосьці яго адкрыта баіцца, хтосьці ўздыхае з сумам пры думцы пра няўхільнае, нехта шалёна супраціўляецца часу і ўсімі спосабамі спрабуе яго спыніць. Але так ці інакш, клімакс надыходзіць у жыцці кожнай жанчыны.

Клімакс (ад грэчаскага climacter – ступень) – фізіялагічны стан арганізма жанчыны, абумоўлены зменай гарманальнага фону, згасаннем функцый яечнікаў і гіпофізу. Асноўная клінічная прыкмета клімаксу – спыненне менструацыі.

Менопауза

Да гэтага часу ў грамадстве пераважае меркаванне, што менапаўза – гэта пачатак канца. Разам з апошняй кропляй апошняй менструацыі сыходзіць маладосць. Застаюцца ў мінулым жаноцкасць і сэксуальнасць, а наперадзе маячыць доўгая бескаляровая старасць. Прылівы, плаксівасць, раздражняльнасць, эмацыйная лабільнасць, начная потлівасць, пачашчанае сэрцабіццё, бессань, дэпрэсіі, перапады настрою... Вось, што прыносіць з сабой клімакс. І нічога добрага.

Няўжо гэта сапраўды так і жыцця пасля клімаксу няма?

Ірына Дашкова
Гінеколаг-эндакрынолаг кансультатыўнага кабінета паталогіі клімаксу Гарадской гінекалагічнай бальніцы Мінска
Гэта далёка не заўсёды так. Гарманальная перабудова арганізма можа прайсці практычна незаўважна. У тых жанчын, якія вялі здаровы лад жыцця, не былі схільныя да шкодных звычак, займаліся спортам, па магчымасці пазбягалі стрэсаў, больш шанцаў на беспраблемнае праходжанне клімактэрычнага перыяду. Значэнне мае і спадчыннасць. Умоўна кажучы, калі маці «не заўважыла» эстрагеннага дэфіцыту, то з вялікай доляй верагоднасці ў дачкі ўсе таксама пройдзе гладка. Але нават у выпадку паталагічнага працякання клімаксу жанчыне рэальна дапамагчы. А часам зрабіць гэта нават неабходна.

Прадвеснікі менапаўзы. Якія яны?

Узрост натуральнай менапаўзы для беларусак – 45-50 гадоў.

Першыя прыкметы хуткага пераходу могуць з'яўляцца некалькімі гадамі раней. І тут важна не прапусціць сімптомы, якія могуць прывесці да развіцця цяжкага клімактэрычнага сіндрому.

Прадвеснікі менапаўзы нязначныя: стамляльнасць, раздражняльнасць, слабасць, эмацыйная неўраўнаважанасць. Для 90% жанчын на працягу 4 гадоў да наступлення клімаксу характэрныя парушэнні менструальнага цыклу. Уласна, усё гэта лёгка спісаць на нервова-псіхічнае перанапружанне і назапашаны стрэс. А прычына крыецца ў тым, што ў арганізме жанчыны паступова адбываюцца метабалічныя і гарманальныя змены: зніжаецца выпрацоўка эстрагену і прагестэрону. Паступова з павелічэннем гармонадэфіцыту псіхалагічныя сімптомы пагаршаюцца.

Симптомы менопаузы

У перыяд менапаўзы да іх дадаюцца:

  • вазаматорныя (прылівы і павышаная потлівасць),
  • агульнафізічныя (астэнізацыя, галаўныя і сустаўна-цяглічныя болі),
  • урагенітальныя і сэксуальныя (сверб, сухасць, праблемы з мочаспусканнем, дыспарэўнія),
  • узрастае рызыка сардэчна-сасудзiстых захворванняў і астэапарозу.

Усё разам сапраўды здольна ператварыць жыццё жанчыны ў сапраўднае пекла.

Эстрагены – гармоны першай фазы цыкла – забяспечваюць знешні выгляд, эмацыйны ўсплёск, яркасць, маляўнічасць жыцця. Жанчыны, у якіх іх недастаткова, менш эмацыйныя, у іх горшы стан скуры, валасоў, пазногцяў. Галоўная задача іншага гармону – прагестэрону – забеспячэнне цяжарнасці. Пры яго перавазе ў арганізме жанчына адчувае прымірэнне, спакой, гармонію. Перад менапаўзай звычайна эстрагены яшчэ застаюцца, а прагестэрона мала. Адсюль эмацыйная неўраўнаважанасць, раздражняльнасць, перапады настрою. Узровень мужчынскіх палавых гармонаў часам зніжаецца больш плаўна, чым узровень эстрагену і прагестэрону, тады ўзнікае гіперандрагенія, якая вядзе да павелічэння масы цела. Прыбаўка можа складаць 5-8 кг на працягу кароткага часу і пазбавіцца ад яе вельмі няпроста.

Каб ліквідаваць непрыемныя сімптомы і павысіць якасць жыцця жанчыны ў перыяд менапаўзы, трэба забяспечыць арганізму гарманальную падтрымку.

Гарманальная тэрапія – цяжкая артылерыя супраць клімаксу

— Дакладна вызначана, што ЗГТ (замяшчальная гарманальная тэрапія) выдатна вылечвае клімактэрычны сіндром і за кароткі тэрмін прыбірае прылівы як самую яскравую яго праяву, – кажа Ірына Дашкова. – Пры працяглым прыёме прэпаратаў на 35-50% зніжаецца рызыка інфаркту міякарда, на 40% – інсульту, на 50% – пераломаў шыйкі сцягна. На фоне ЗГТ цалкам знікае атрафічны вагініт, у кожным другім выпадку вырашаецца праблема ў жанчын, якія пакутуюць ад нетрымання мачы ў постменапаўзе. Прэпараты паляпшаюць функцыі ЦНС, псіхалагічны стан. Улічваючы той факт, што цяжкасці клімаксу як мінімум напалову абумоўлены праблемамі псіхалагічнага характару з прычыны гіпаэстрагеніі, ЗГТ падобна палачцы-ратавалачцы. Я ўжо не кажу пра касметычны эфект, які дае гармонатэрапія: значна паляпшаецца стан скуры, валасоў, пазногцяў; фізічная і фізіялагічная маладосць жанчыны атрымлівае шанец на некаторы працяг.

Аднак, на думку ўрача, ЗГТ – гэта цяжкая артылерыя ў барацьбе з паталагічнымі праявамі клімаксу.

У абавязковым парадку яна паказана толькі пацыенткам з ранняй і заўчаснай менапаўзай, прычынай якой можа быць спадчынны фактар, а таксама шматразовыя аперацыі на органах малога таза, працяглы прыём глюкакартыкастэроідаў, антыдэпрэсантаў, прамянёвая і хіміятэрапія. Акрамя велізарных псіхалагічных пакут дэфіцыт эстрагену ў гэтых выпадках гарантуе праблемы з сардэчна-сасудзістай і нервовай сістэмамі, астэапароз. Такім пацыенткам ЗГТ прапануецца на працяглай аснове аж да наступлення ўзросту натуральнай менапаўзы.

Калі клімакс праходзіць больш-менш спакойна, але жанчыне хочацца падтрымаць арганізм, падыдуць альтэрнатыўныя метады: фітапрэпараты, гамеапатыя, фізіятэрапеўтычныя працэдуры, ігларэфлексатэрапія, рэгулярныя заняткі спортам, правільнае харчаванне і станоўчыя псыхалягічныя ўстаноўкі. Ужываць іх можа любая жанчына і яны, як правіла, не маюць пабочных эфектаў.

Матэрыялы на сайце slushna.by носяць інфармацыйны характар і прызначаныя для адукацыйных мэтаў. Інфармацыя не павінна выкарыстоўвацца ў якасці медыцынскіх рэкамендацый. Ставіць дыягназ і прызначае лячэнне толькі ваш урач. Рэдакцыя сайта не нясе адказнасці за магчымыя негатыўныя наступствы, якія ўзніклі ў выніку выкарыстання інфармацыі, размешчанай на сайце slushna.by

0 12654

Журналіст. Вышэйшая адукацыя. Сябра Беларускага саюза журналістаў. Стаж працы ў прафесіі – 20 гадоў. Беларуска. Нарадзілася ў г.Ганцавічы Брэсцкай вобласці. У 2001 годзе скончыла факультэт журналістыкі Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта па спецыяльнасці «Журналістыка». Працавала спецыяльным карэспандэнтам аддзела эканомікі газеты «Беларуская ніва», аглядальнікам аддзела пісьмаў, аглядальнікам аддзела сацыяльных праблемаў газеты «Савецкая Беларусь» (зараз – «Выдавецкі дом «Беларусь сёння»). З 2016 года – карэспандэнт уласны аддзела інтэрнэт-праектаў РУП «Рэдакцыя газеты «Медыцынскі веснік». З 2000 года з'яўляецца сябрам Беларускага саюза журналістаў (БСЖ). У 2002 годзе стала лаўрэатам прэміі БСЖ за лепшую журналісцкую працу. У 2017 годзе – лаўрэатам прэміі БСЖ «Залатое пяро».
Глядзіце таксама