Менапаўзальны пераход. Сімптомы і тэрапія. Погляд эндакрынолага

Што адбываецца ў жаночым арганізме

Першы гармон, выпрацоўка якога зніжаецца, – прагестэрон. Гэтыя працэсы пачынаюцца ўжо пасля 40 гадоў, у 45-47 – дасягаюць свайго піку. Наступны гармон, колькасць якога таксама памяншаецца ў арганізме, – эстрадыёл. Затым падобныя працэсы закранаюць і тэстастэрон. Нягледзячы на тое, што ўсе яго ведаюць як гармон «мужчынскай сілы», ён таксама важны для здароўя жаночага арганізма.

З-за гарманальных зменаў пакутуюць і органы-мішэні – галаўны мозг, сэрца і сасуды, касцявая сістэма. Зніжаецца кагнітыўная функцыя, змяняецца ліпідны спектр крыві (спрыяльная глеба для развіцця атэрасклерозу), зніжаецца мінеральная шчыльнасць касцявой тканкі (узрастае рызыка астэапарозу), пакутуе эпітэлій ніжніх аддзелаў мочавыводзячых шляхоў і похвы (магчымыя вагінальная атрафія і цыстыты).

Праявы менапаўзальнага сіндрому

Выдзяляюць раннія, сярэдне-часавыя і пазнейшыя сімптомы. Да першых адносяцца: прылівы гарачыні ў верхняй палове цела, павышаная патлівасць, галаўны боль, перапады ціску, дрыжыкі, пачашчанае сэрцабіцце, раздражняльнасць, парушэнні сну, слабасць, неспакой, дэпрэсія, парушэнне памяці і ўвагі, а таксама зніжэнне лібіда і зніжэнне працаздольнасці.

Сярэдне-часавыя ўключаюць змены скуры, сухасць і ломкасць пазногцяў, выпадзенне валасоў, сухасць і сверб, смыленне ў похве, крывяністыя вылучэнні і апушчэнне сценак похвы, стрэсавае і змешанае нетрыманне мачы, частыя балючыя мочаспусканні пры адсутнасці аб'ектыўных прычынаў (цысталгія), рэцыдывавальныя цыстыты.

Пазнейшыя праявы менапаўзы характарызуюцца развіццём астэапарозу, кардыяваскулярнай паталогіі, дэпрэсіямі, парушэннямі сну, кагнітыўнымі зменамі.

Тэрапія менапаўзальнага сіндрому

У лячэнні можна выдзеліць два асноўныя падыходы. Першы мае на ўвазе змяненне ладу жыцця: абмежаванне каларыйнасці харчавання, адэкватнае спажыванне гародніны і садавіны, прадуктаў, якія змяшчаюць кальцый і вітамін Д, абмежаванне жывёльных тлушчаў, адмова ад курэння і залішняга ўжывання алкаголю. Акрамя таго, важная псіхалагічная падтрымка. Бо некаторыя сімптомы могуць хавацца за паводзіннымі парушэннямі. Вельмі важны сон, які таксама ўплывае на шматлікія паказчыкі здароўя. У комплекс лячэбных мерапрыемстваў можа быць уключаная фізіятэрапія, масаж, лячэбная фізкультура.

У вядомым навуковым даследаванні, якое ўключала назіранне за практычна 74 тысячамі жанчын у постменапаўзальным перыядзе (узрост 50-79 гадоў), было паказана, што адэкватныя фізічныя нагрузкі зніжаюць рызыку сардэчна-сасудзістых падзей на 45%.

Захаванне прынцыпаў здаровага ладу жыцця дазваляе папярэдзіць ці запаволіць развіццё паталагічных праяў менапаўзы – палепшыць агульны стан, нармалізаваць масу цела, знізіць сардэчна-сасудзістыя рызыкі і прагрэсаванне астэапарозу.

Супрацьпаказаннямі да прызначэння МГТ з'яўляюцца цяжарнасць, крывацёкі з палавых шляхоў невыразнага генэзу, востры трамбоз глыбокіх венаў, вострае тромбаэмбалічнае захворванне, пухліны палавых органаў і малочных залозаў, менінгіёмы.

Існуе таксама шэраг адносных супрацьпаказанняў. Гэта міёма маткі, эндаметрыёз, мігрэнь, вянозны трамбоз і тромбаэмбалія (у анамнэзе), сямейная гіпертрыгліцэрымія (павышанае ўтрыманне трыгліцэрыдаў ці тлушчаў), жоўцекамянёвая хвароба, эпілепсія, рак яечнікаў у анамнэзе. У падобных выпадках разглядаюцца магчымыя рызыкі і карысць для здароўя жанчыны. У любым выпадку рашэнне аб прызначэнні МГТ прымае толькі ўрач.