Слушна — Здароўе — Здароўе дарослых — «Удзень – паважаю, увечары – пагарджаю». Пра што маўчаць дзеці інтэлігентных бацькоў-алкаголікаў (+ відэа)

31.03.2019

«Удзень – паважаю, увечары – пагарджаю». Пра што маўчаць дзеці інтэлігентных бацькоў-алкаголікаў (+ відэа)

Здароўе дарослых

0 39

Аўтар:

Святлана Стахоўская

Памер шрыфта:

Алкагалізм нярэдка хаваецца пад маскай добрапрыстойнасці і нават паспяховасці. Бізнесмен, урач, настаўнік, палітык... Знешне мужчына можа быць прыстойным і паважаным у грамадстве. А ўвечары ў сям'і мець зусім іншы твар: блытанае мармытанне, шкляны позірк...

Расшчапленне вобраза таты надкладае свой цяжкі адбітак на жыццё яго дзяцей. Паважаць і слухацца таго, хто ўдзень разважае разумна і лічыцца разумнейшым чалавекам, а ўвечары бачыць зусім іншую карціну. З улікам таго, што ў той ці іншай ступені праблемы з алкаголем ёсць у родзічаў амаль у любой беларускай сям'і, маштаб шкоднаснага ўплыву крытычны.

Алкагалізм бацькоў і яго наступствы на псіхічнае развіццё дзяцей

«Нябачная» шкода

Пятніца – нагода выпіць. Як, уласна кажучы, і любое хаця б колькі-небудзь прыкметнае свята. На жаль, наша культура дапускае пастаянныя алкагольныя ўзліванні. Беларусы неаднаразова прызнаваліся адной з самых пітушчых нацый. Часцей за ўсё да ўплыву «зялёнага змея» схільныя мужчыны. А з улікам таго, што роля бацькоў у беларускіх сем'ях нярэдка і так сумна малая, карціна атрымліваецца вельмі трывожнай...

Небяспека інтэлігентнага алкагалізму ў тым, што яго бывае складана апазнаць. Усё схавана пад маскай прыстойнасці і дабрабыту. Між тым, наступствы для псіхікі дзяцей могуць быць не менш разбуральнымі.

Важную тэму пракаментавалі пастаянныя эксперты рубрыкі «Пра што маўчаць мужчыны».

Канстанцін Пятроў

Псіхолаг рэабілітацыйнага аддзялення Мінскага гарадскога клінічнага наркадыспансэра, сертыфікаваны гештальт-тэрапеўт, супервізар Маскоўскага Гештальт Інстытута

Даволі вядомы эксперымент, пры якім даследавалі ўзровень трывожнасці сярод цяжарных жанчын. Першапачаткова меркавалася, што ў тых, каго ў дзяцінстве адпрэчвалі, ён будзе высокім. А ў тых, каго прымалі, нізкім. Так і аказалася. Прычым сярод першай катэгорыі таксама былі стабільныя жанчыны. Яны разумелі, што падтрымкі ў сям'і шукаць марна і пераключаліся на асяроддзе: бабуль, школы, сяброў. Але нечакана вылучылася яшчэ адна група жанчын: тыя, якім у дзяцінстве даваліся падвойныя пасланні (напрыклад, «я люблю цябе» ў спалучэнні са збіццём). Гэтыя людзі ў дарослым узросце не ведалі, як ставіцца да таго, што ім кажуць. І калі крытыку яны разумелі і заўсёды гатовыя былі прыняць на свой рахунак, дык пахвалу прысвоіць не маглі. Бо яны ўжо засвоілі, што за добрымі словамі можа ісці як заахвочванне, так і пакаранне.

Інтэлігентны алкагалізм і з'яўляецца для дзіцяці своеасаблівым падвойным пасланнем, якое ўплывае на яго рысы характару ў далейшым.

Асаблівасці дарослых дзяцей інтэлігентных алкаголікаў

1. Дэзадаптацыя

Такі чалавек не давярае сваім пачуццям. Бо знешне ў яго жыцці ўсё было прыстойна. А пра тое, што адбывалася за зачыненымі дзвярыма, прынята было не гаварыць.

Максім Пылёў

Практыкуючы псіхолаг, гештальт-кансультант, групавы псіхатэрапеўт, праграмны кіраўнік рэабілітацыйнага цэнтра «Фенікс»

Любая залежнасць паражае не толькі самога залежнага. Ад гэтага пакутуюць усе члены сям'і. У выніку назірання за такім рэгулярным «інтэлігентным» ужываннем спіртнога ў дзіцяці ўзнікае кагнітыўны дысананс: «быццам усё добра, але так дрэнна, што ажно невыносна».

Канстанцін Пятроў

Такія дзеці часта не атрымліваюць належнай увагі. Іх ідэнтычнасць дыфузная, не сфармаваная. У сілу гэтага трывога зашкальвае, шмат сораму, бо ў дзяцінстве даводзілася захоўваць цяжкую таямніцу. Калі такія людзі трапляюць у незнаёмую сітуацыю, дык сутыкаюцца з усёй той напругай, якая звязана з адсутнасцю бацькавай фігуры з самага дзяцінства. І са сталых 40-гадовых мужчын і жанчын яны ператвараюцца ў 5-6-гадовых дзяцей, якія не ведаюць, як узаемадзейнічаць з асяроддзем. Яны пачынаюць апускацца ў той самы дзіцячы стан, дзе яны безабаронныя.

2. Няўпэўненасць у сабе

Любыя вышыні, якіх дамаглося такое выраслае дзіця, будуць здавацца яму незаслужанымі, нават калі ён прыклаў для іх рэалізацыі ўсе намаганні. Стаў дырэктарам фірмы – дык гэта проста пашанцавала... Затое любую крытыку гатовыя прыняць на свой рахунак безумоўна.

Канстанцін Пятроў

Алкаголік – чалавек, які заўсёды шукае вінаватых. У яго, як правіла, разадзьмутае эга. І часта ён альбо абясцэньвае ўсе, што робіць дзіця: «Вось я ў твае гады...» Альбо ў яго наогул няма ніякіх адносінаў да дзіцяці, і тады той у будучыні не ведае, на што яму абапірацца: яму не паведамілі, які ён. Гэта дарослыя са сталай псіхікай могуць неяк падзяліць, што ёсць розныя кантэксты – з якога боку паглядзець. У дзіцяці гэтага няма. Ён толькі разумее: мяне любяць ці не любяць. Калі няма ніякіх адносінаў, ён губляецца, не разумее, як выбудоўваць стасункі з людзьмі. І абсалютна не верыць у свае сілы.

Канстанцін Пятроў

Так ці інакш, калі дзіця назірае тату ці маму ў такіх станах, яму даводзіцца вельмі моцна сталець. У далейшым гэтыя дзеці вырастаюць, бы не маючы дзяцінства. Дэфіцыт безумоўнай любові, уключанасці даводзіцца дапрацоўваць у іншых адносінах. З жонкай, напрыклад. Гэта не вельмі добра адбіваецца на адносінах.

4. Схільнасць да залежнасці і сузалежнасці

У дарослых дзяцей алкаголікаў высокі шанц пайсці па слядах бацькі ці маці альбо абраць сабе ў партнёры залежнага чалавека. Не абавязкова ад алкаголю. Ад камп'ютарных гульняў, ежы, працы, кахання і г.д. У такіх адносінах знаходзіцца больш звыкла, хаця яны і прыносяць шмат болю.

Максім Пылёў

Калі дзеці бачаць такія паводзіны бацькі, у іх можа складвацца ўражанне, што нічога страшнага ў штодзённым ужыванні алкаголю няма. Бо быццам бы на якасць жыцця гэта не ўплывае. Тады ў дзіцяці дадзеная мадэль паводзінаў замацоўваецца як норма. І ў будучым ён пачынае жыць такім жа жыццём, не падазраючы, што за гэтым усім стаіць.

Канстанцін Пятроў

Такія дзеці задаюцца пытаннем: як да мяне ставяцца людзі? Але на самай справе гэта пытанне не адносінаў людзей і грамадства да чалавека, а стаўленне бацькі, якое ён не выказаў. «Сын, я табой ганаруся. Сын, я цябе люблю. Я даражу табой. Мне важна, што з табой адбываецца. Я перажываю за цябе. Усё, што ты робіш, гэта правільна. Давай, рабі. Разам справімся, прарвёмся».

Канстанцін Пятроў

Лепшы варыянт – працаваць са спецыялістам на ліквідацыю тых дэфіцытаў, якія былі ў жыцці. Калі такой магчымасці няма, чытаць самастойна літаратуру на гэтую тэму, шукаць групы ананімных сузалежных, проста падтрымку. Патрэбна тая самая бацькоўская фігура ў жыцці чалавека, якая напоўніць яго безумоўнай любоўю. Тады ён будзе нармалізоўвацца, рабіцца больш упэўненым. Ідэнтычнасць стане больш стабільнай, чалавек зможа дасталець, зрабіцца больш дарослым і ўстойлівым.

Максім Пылёў

Складана фантазіраваць пра тое, якія трэба рабіць дзеянні, каб паверыць у сябе, калі адсутнічае ўнутранае адчуванне бяспекі, апоры. Падмурак, на які абапіраецца чалавек у жыцці, – гэта тыя цаглінкі, якія заклалі бацькі. І калі гэтая закладка адбылася з перакосамі альбо яе наогул не было, адзіны спосаб – разбураць і спрабаваць закладваць па-здароваму. Гэта досыць цяжка, бо свайго добрага вопыту няма. Мае сэнс звяртацца да спецыяліста, які можа дапамагчы.

«Інтэлігентны» алкагалізм толькі знешне мае маску прыстойнасці. Двайныя пасланні і расшчапленне вобраза бацькі прыводзяць да таго, што дзеці, якія выраслі ў такой сям'і, не ўмеюць абапірацца на сябе, не вераць у свае сілы, схільныя да залежнасцяў і не здольныя будаваць здаровыя адносіны. Ці не ў гэтым адна з прычынаў таго, што амаль палова шлюбаў у нашай краіне заканчваецца разводамі?

Відэа – Генадзь Сукач

алкагалізм31

пра што маўчаць мужчыны37

псіхічнае здароўе56

Матэрыялы на сайце slushna.by носяць інфармацыйны характар і прызначаныя для адукацыйных мэтаў. Інфармацыя не павінна выкарыстоўвацца ў якасці медыцынскіх рэкамендацый. Ставіць дыягназ і прызначае лячэнне толькі ваш урач. Рэдакцыя сайта не нясе адказнасці за магчымыя негатыўныя наступствы, якія ўзніклі ў выніку выкарыстання інфармацыі, размешчанай на сайце slushna.by