Фактары рызыкі развіцця раку малочнай залозы
Узрост
Самы значны фактар рызыкі развіцця захворвання. Верагоднасць хваробы ва ўзросце да 39 гадоў складае 0,5% (рак малочнай залозы можа развіцца ў адной з 231 жанчыны). Ва ўзросце ад 40 да 59 гадоў гэты паказчык павялічваецца да 4% (у адной з 25), пасля 60 гадоў рызыка развіцця злаякаснай пухліны складае каля 7% (у адной з 15).
Розныя гарманальныя парушэнні
Яшчэ адзін фактар, які можа прывесці да развіцця захворвання. Даць збой гарманальны фон жаночага арганізма можа ў выніку захворванняў эндакрыннай і рэпрадуктыўнай сістэм, паталогіі печані.
Чым даўжэй арганізм жанчыны падвяргаецца ўздзеянню эстрагенаў, тым вышэй рызыка раку малочнай залозы, паколькі эстраген стымулюе дзяленне клетак, што павялічвае верагоднасць іх мутацыі. Менавіта таму ў групу рызыкі ўваходзяць жанчыны, у якіх быў ранні пачатак менструацый (да 12 гадоў) і/або позняя менапаўза (пасля 55 гадоў).
Акрамя гэтага, фактарамі, якія могуць спрыяць развіццю раку малочнай залозы, з'яўляюцца:
- замяшчальная гарманальная тэрапія менапаўзнага сіндрому на працягу пяці гадоў адным эстрагенам або ў спалучэнні з прагестэронам (рызыка павышаецца на 5-40%);
- адсутнасць даношанай цяжарнасці;
- першыя роды пасля 30 гадоў;
- адмова ад груднога гадавання;
- атлусценне (гэта звязана з тым, што яечнікі прадуцыруюць больш эстрагенаў);
- злоўжыванне алкаголем, бо пры гэтым пакутуе функцыя печані, якая ўдзельнічае ў метабалізме эстрагенаў.
Спадчынная схільнасць
Калі ў межах адной сям'і сярод блізкіх сваякоў (першая лінія сваяцтва – мама, сястра, дачка) былі зафіксаваныя адразу некалькі эпізодаў з'яўлення хваробы, гаворка ідзе пра спадчынную схільнасць. Разам з тым існуе два варыянты развіцця падзей:
1) наяўнасць мутацыі генаў BRCA1 і BRCA2 (BRCA – breast cancer);
2) так званы сямейны рак. У гэтым выпадку мутацыі гена няма, але некалькі пакаленняў жанчын могуць пакутаваць ад раку малочнай залозы або раку яечнікаў.
Стрэсавыя сітуацыі
Стрэс можа паскорыць працэс развіцця ўжо наяўнага захворвання або спрыяць вяртанню пухліннага працэсу.
У літаратуры прыводзяцца дадзеныя аднаго даследавання, куды былі ўключаны жанчыны, якія прайшлі лячэнне з нагоды раку малочнай залозы. Адной групе пацыентак выконвалася аднамомантавая рэканструкцыя грудзей, другой – выдаленне малочнай залозы без рэканструкцыі. Аказалася, што паказчыкі выжывальнасці былі лепшыя ў тых, каму выконвалася рэканструктыўная аперацыя. Гэтыя жанчыны не адчувалі дэпрэсіі і дыскамфорту, звязанага з адсутнасцю малочнай залозы. Яны адчувалі сябе паўнавартаснымі, здольнымі вярнуцца да звычайнага жыцця.
Небяспечныя сімптомы
Насцярожанасць павінны выклікаць наступныя сімптомы:
- змяненне формы саска;
- з'яўленне болечкі, лушчэння, мокнуцця на саску;
- з'яўленне вылучэнняў, асабліва крывяністых, з саска;
- ушчыльненне і/або ўцягванне саска;
- змена формы малочнай залозы;
- скура над малочнай залозай набыла выгляд лімоннай скуркі;
- павелічэнне падпахавых лімфатычных вузлоў;
- ушчыльненне ў малочнай залозе.
