13.01.2020
13.01.2020

Сіндром страуса. У чым памыляюцца бацькі падлеткаў-наркаманаў?

logo
Здаровы лад жыцця
0 28
Памер шрыфта:
  • A
  • A
  • A

Дзіця, якое ўжывае наркотыкі, – самы кашмарны кашмар для любога з бацькоў. Між тым, сутыкнуўшыся з праблемай у рэальнасці, многія дарослыя часцей за ўсё... заплюшчваюць вочы на бяду, што звалілася, і свядома недаацэньваюць яе катастрафічныя наступствы. Замест таго, каб актыўна ўключыцца ў вырашэнне сітуацыі, бездапаможна хаваюць галаву ў пясок. Здавалася б, гэта супярэчыць не толькі бацькоўскаму інстынкту выратаваць і абараніць сваё дзіця, але нават простай чалавечай логіцы. Аднак менавіта такі малюнак з году ў год назіраюць нарколагі, якія працуюць з падлеткамі.

Наркотыкі. Залежнасць падлеткаў.

Пра тое, якія тыповыя памылкі дапускаюць бацькі, сутыкнуўшыся з праблемай дзіцячай наркаманіі, журналісту інфармацыйнага партала Здаровыя людзі распавяла загадчыца падлеткавага аддзялення Гарадскога клінічнага наркалагічнага дыспансера г.Мінска Людміла Шпакоўская.

1. Не думайце, што вы ведаеце пра падлеткаў усё.

Адна з тыповых бацькоўскіх памылак – самаўпэўненасць і саманадзейнасць. «У мяне дзіця не такое, яно не будзе займацца глупствам, гэта дакладна. Наркотыкі – гэта не пра яго».

Але праблема ў тым, што на небяспечны кручок трапіць можа любое дзіця, нават самае ціхае і «хатняе».

Наркотыкі. Калі падлеткі могуць іх спрабаваць.

 
Людміла Шпакоўская
Загадчыца падлеткавага аддзялення Гарадскога клінічнага наркалагічнага дыспансера г.Мінска
Падлеткавы ўзрост – вельмі складаны перыяд. Часцей за ўсё менавіта ў гэты час дзіця пачынае спрабаваць і адкрываць для сябе штосьці новае, «дарослае», недазволенае. Даказана, што тая мадэль сям'і, у якой расце падлетак, мяркуе, што ў будучым ён будзе ўвасабляць такую ж мадэль паводзінаў. Таму як аснова прафілактыкі падлеткавай наркаманіі вельмі важная цесная сувязь, кантакт з бацькамі. Праблема наркатычнай залежнасці мультыдысцыплінарная, але намаганні адных толькі спецыялістаў з зацікаўленых структураў і ведамстваў без актыўнага ўдзелу сям'і не прынясуць адчувальных вынікаў.

Наркотыкі. Калі ў падлетка няма кантакту з бацькамі.

У рашэнні праблемы падлеткавай наркаманіі актыўна задзейнічаныя ўсе сістэмы. Праекты па прафілактыцы спажывання наркатычных рэчываў, па фарміраванні прыхільнасці здароваму ладу жыцця традыцыйна распрацоўваюцца і праводзяцца сумеснымі намаганнямі міністэрстваў аховы здароўя, адукацыі, унутраных спраў.

Толькі ў Мінску на базе гарадскога цэнтра здароўя штомесяц праходзяць семінары для сацыяльных педагогаў і класных кіраўнікоў па тэматыках фарміравання здаровага ладу жыцця, дзе сярод іншага ўзнімаецца праблема ўжывання псіхаактыўных рэчываў: якое іх дзеянне, прыкметы ўжывання, куды можна звярнуцца па дапамогу. Акрамя таго, праводзіцца мноства прафілактычных праектаў, арыентаваных на дзяўчат і юнакоў, першакурснікаў вышэйшых і сярэдне-спецыяльных навучальных устаноў.

 
Людміла Шпакоўская
Загадчыца падлеткавага аддзялення Гарадскога клінічнага наркалагічнага дыспансера г.Мінска
Асабліва хачу вылучыць такую форму працы, як школа стасункаў з дзецьмі для бацькоў. Варта заўважыць: яна прызначаная для бацькоў усіх падлеткаў, а не толькі тых, хто паспрабаваў наркотыкі. Пераходны ўзрост – асаблівы. Як трэба правільна паводзіць сябе з дзіцем, на якія моманты звяртаць увагу, як рэагаваць, калі і да каго звяртацца па дапамогу – гэтаму ўсяму вучаць у школе стасункаў вопытныя спецыялісты: псіхолагі, псіхатэрапеўты, нарколагі.

Наркотыкі. Школа бацькоў.

Наогул залатое правіла абвяшчае: у першую чаргу трэба працаваць з бацькамі, а потым ужо з дзецьмі. І было б правільна, калі б падобныя школы карысталіся большай папулярнасцю сярод дарослых.

Хочаце ведаць, чаму ваша паслухмянае, «хатняе» дзіця можа зацікавіцца наркотыкамі? Тут мы распавялі пра самыя распаўсюджаныя прычыны.

2. Ён мне паабяцаў «больш ні-ні», значыць, сітуацыя вырашаная.

 
Людміла Шпакоўская
Загадчыца падлеткавага аддзялення Гарадскога клінічнага наркалагічнага дыспансера г.Мінска
Часам, калі прыходзяць бацькі і кажуць, што падазраюць дзіця ва ўжыванні, мы просім, каб прыйшоў сам падлетак. І вось тады малюнак можа кардынальна змяняцца, адрознівацца ад таго, што абмалявалі дарослыя. Са слоў мамы: я адзін раз заўважыла. А насамрэч падлетак часам ужо і год ужывае, і паўтара. І ў наяўнасці амаль сфармаваны сіндром залежнасці. Гэта сумна.

Часцяком так адбываецца таму, што бацькі, сапраўды ўпершыню западозрыўшы штосьці нядобрае, выкарыстоўваюць мадэль страуса, які хавае галаву ў пясок. У ход ідуць размовы па душах, слёзы, угаворванні. І, як правіла, часта фінал адзін: ён мне паабяцаў больш ні-ні, значыць, сітуацыя вырашаная.

Адразу звяртаюцца па дапамогу да спецыялістаў толькі нямногія. Адсюль несуцяшальная выснова эксперта: самая вялікая праблема – гэта бацькі.

 
Людміла Шпакоўская
Загадчыца падлеткавага аддзялення Гарадскога клінічнага наркалагічнага дыспансера г.Мінска
Часам сваімі паводзінамі дзіця спрабуе прыцягнуць увагу дарослых. Асабліва ў падлеткавым пераходным перыядзе альбо калі ў сям'і пачынаюць ісці якіясьці складаныя працэсы (канфлікт бацькоў, напрыклад, развод). Спроба наркотыкаў у гэтым выпадку – і спроба адысці ад рэальнасці, і крык аб дапамозе. Тым не менш, бацькі часцяком не чуюць і не заўважаюць – настолькі занятыя сваімі праблемамі.

Эксперт канстатуе: калі справа даходзіць да камісіі па справах непаўналетніх, бацькі таксама запрашаюцца. Але... дзіця часта прыходзіць адно. І гэта фактычна ставіць пад удар усю далейшую працу з ім. Бо нават калі пасля працы са спецыялістам падлетак гатовы мяняцца, дома, у звыклым асяроддзі, гэты эфект знікае: ён зноў сутыкаецца з абыякавасцю, канфліктамі, непаразуменнем. Сям'я, якая павінна ўмацаваць яго ў імкненні змяніць сваё жыццё, пасіўна застаецца ў баку.

Наркотыкі. Падлетак на пасяджэнні КСН.

Каштоўныя рэкамендацыі пра тое, як правільна паступіць бацькам, даведаўшыся, што дзіця ўжывае наркотыкі, можна прачытаць тут.

3. Няўменне расставіць прыярытэты.

Напэўна, няма такога таты ці мамы, якія не баяліся б «уліковага складніку» – сацыяльных наступстваў звароту па дапамогу да нарколага.

Гэта міф, які даўно сябе зжыў, але страх патрапіць у «чорны спіс» дагэтуль застаецца галоўнай перашкодай для атрымання кваліфікаванай дапамогі.

 
Людміла Шпакоўская
Загадчыца падлеткавага аддзялення Гарадскога клінічнага наркалагічнага дыспансера г.Мінска
У базу дадзеных трапляюць толькі падлеткі з дыягназам наркатычнай залежнасці. На сёння такіх дзяцей на ўліку няма! Між тым, агульная колькасць падлеткаў, якія ўтрымліваюцца на прафілактычным уліку ў нарколагаў Мінска, – каля 4 тысяч. Але яна ўключае і тых, хто затрымліваўся ў стане алкагольнага ап'янення, у каго спроба псіхаактыўных рэчываў была адзіная. Мы ўсе разумеем: дзіця мае права на памылку, важна своечасова яе выправіць.

Наркотыкі. Падлетак ва ўрача.

Людміла Шпакоўская падкрэслівае: не бойцеся атрымаць кваліфікаваную дапамогу. Яна бясплатная, ананімная і ніякімі сацыяльнымі наступствамі не абцяжараная. Але толькі да таго часу, пакуль дзіця ні затрымліваецца супрацоўнікамі АУС у стане наркатычнага ап'янення.

Разам з тым, нагадвае эксперт, калі ў 2013 годзе краіну накрыла хваля спайсаў, страх у літаральным сэнсе страціць дзіця ў бацькоў быў мацнейшым за страх сацыяльных наступстваў.

 
Людміла Шпакоўская
Загадчыца падлеткавага аддзялення Гарадскога клінічнага наркалагічнага дыспансера г.Мінска
Чым раней бацькі падлетка звернуцца да нас па дапамогу, тым вышэйшы шанц, што мы зможам дапамагчы. І ў гэтым выпадку я б раіла дарослым правільна расстаўляць прыярытэты. Што важней: застанецца дзіця на прафілактычным уліку, але пры гэтым атрымае адэкватную медыцынскую і псіхалагічную дапамогу, або спрабаваць хаваць галаву ў пясок, пакуль справа не скончыцца трагічна? З уліку праз год можна зняцца. Горш, калі падлетак застанецца без дапамогі, затрымаецца ў хваравітым стане, разаўецца залежнасць. Жыць з такім захворваннем, страшным па разбурэнні сацыяльнага, фізічнага, псіхічнага статусу, вельмі цяжка. Трагічны фінал, на жаль, зусім незваротны.

Падрабязна аб праграмах лячэння, якія дзейнічаюць у Беларусі, і рэабілітацыі наркатычнай залежнасці можна прачытаць у гэтым матэрыяле.

Фота эксперта – Валянціна Мохар.

Падпісвайцеся на наш канал у Telegram, групы ў Facebook, «УКантакце», у «Аднакласніках» – і будзьце ў курсе свежых навінаў! Толькі цікавыя відэа на нашым канале YouTube, далучайцеся!

Матэрыялы на сайце slushna.by носяць інфармацыйны характар і прызначаныя для адукацыйных мэтаў. Інфармацыя не павінна выкарыстоўвацца ў якасці медыцынскіх рэкамендацый. Ставіць дыягназ і прызначае лячэнне толькі ваш урач. Рэдакцыя сайта не нясе адказнасці за магчымыя негатыўныя наступствы, якія ўзніклі ў выніку выкарыстання інфармацыі, размешчанай на сайце slushna.by

0 28

Журналіст. Вышэйшая адукацыя. Сябра Беларускага саюза журналістаў. Стаж працы ў прафесіі – 20 гадоў. Беларуска. Нарадзілася ў г.Ганцавічы Брэсцкай вобласці. У 2001 годзе скончыла факультэт журналістыкі Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта па спецыяльнасці «Журналістыка». Працавала спецыяльным карэспандэнтам аддзела эканомікі газеты «Беларуская ніва», аглядальнікам аддзела пісьмаў, аглядальнікам аддзела сацыяльных праблемаў газеты «Савецкая Беларусь» (зараз – «Выдавецкі дом «Беларусь сёння»). З 2016 года – карэспандэнт уласны аддзела інтэрнэт-праектаў РУП «Рэдакцыя газеты «Медыцынскі веснік». З 2000 года з'яўляецца сябрам Беларускага саюза журналістаў (БСЖ). У 2002 годзе стала лаўрэатам прэміі БСЖ за лепшую журналісцкую працу. У 2017 годзе – лаўрэатам прэміі БСЖ «Залатое пяро».