У кожнай хрысціянскай сям'і Вялікдзень не абыходзіцца без галоўнага сімвала – фарбаваных яек. Традыцыйна іх афарбоўваюць у чырвоны колер у памяць аб пралітай Крыві Хрыстовай. Лёгка, а галоўнае хутка дасягнуць жаданага выніку прапануюць вытворцы харчовых фарбавальнікаў. Пакупнікам прапануюць не толькі традыцыйны чырвоны, але і жоўты, зялёны, сіні і нават залаты колер. «Біблейскія сюжэты», «Велікодны залаты набор», «Крашенка» – асартымент набораў досыць шырокі, ды і кошт невялікі. Але на колькі гэта бяспечна? Ці не пераўтварае такі дэкор харчовы прадукт у сувенір? Давайце разбярэмся, з чаго складаюцца фарбы для яек і ці варта іх выкарыстоўваць.
У аснове сумесей для афарбоўкі яек - сінтэтычныя фарбавальнікі, так як яны маюць значную перавагу ў параўнанні з натуральнымі. Яны даюць яркія колеры, менш адчувальныя да тэмпературных уздзеянняў. Але не на кожнай упакоўцы прапісаны поўны хімічны склад. Часта вытворца абмяжоўваецца толькі згадваннем - «фарбавальнік харчовы». На іншых упакоўках можна прачытаць склад, які ўключае разнастайныя Е, соль або цукар. Выкарыстанне апошніх зусім не азначае, што такі фарбавальнік можна спажываць непасрэдна ў ежу.
Што хаваецца за кодамі Е?
Е-171 – дыяксід тытану. Выкарыстоўваецца ў якасці белага фарбавальніка. Цалкам бяскрыўдны харчовы дадатак. Дазволены ва ўсіх краінах.
Е172 – аксід і гідраксід жалезу. Адрозніваюць аксід жалезу чорны Е172i, аксід жалезу чырвоны Е172іi і аксід жалезу жоўты Е172iii. Дадатак дазволены да ўжывання ў Расіі і ва ўсіх краінах Еўрапейскага Саюза, акрамя Германіі.
Азафарбавальнікі:
E102 – тартразін. Афарбоўвае прадукты ў жоўты колер. Папулярны харчовы дадатак, аднак з заплямленай рэпутацыяй. Тартразін разам з бензойнай кіслатой парушае працу жоўцевага пузыра, выклікае сіндром павышанай узбуджальнасці ў дзяцей, алергічныя рэакцыі аж да анафілактычнага шоку. Забаронены ў Нарвегіі і Аўстрыі.
Е110 – жоўты «сонечны заход». Прызнаны небяспечным і забаронены ў Нарвегіі, Швецыі і Фінляндыі.
Е122 – кармуазін (азарубін). Надае прадукту колер ад чырвонага да барвовага. Правакуе алергічныя рэакцыі. Забаронены ў ЗША, Швецыі, Нарвегіі, Канадзе, Японіі.
Е124 – пунсовы 4К. Прыводзіць да развіцця гіперактыўнасці ў дзяцей, небяспечны для людзей, адчувальных да аспірыну.
Трыарылметанавыя фарбавальнікі:
Е133 – сіні бліскучы. Выклікае алергію.
Пры выкарыстанні сінтэтычных фарбавальнікаў можа ўзнікнуць:парушэнне канцэнтрацыі ўвагі;
- алергічная рэакцыя;
- гіперактыўнасць у дзяцей;
- павышаная ўзбуджальнасць;
- могуць быць небяспечныя для людзей з бранхіяльнай астмай.
Так ці варта выкарыстоўваць сінтэтычныя фарбавальнікі? Бо забароненыя яны толькі ў некаторых краінах, ды і наносяцца на шкарлупіну, а яна ў ежу не ўжываецца.
У яечнай шкарлупіне ёсць поры, ды і шкарлупіна падчас варэння можа трэснуць, таму высокая верагоднасць траплення фарбавальніка ў харчовы прадукт. Досыць складана выказаць здагадку, якая канцэнтрацыя ў выніку апынецца з'едзенай. Выкарыстоўваць фарбавальнікі можна, але выключыце іх з рацыёну маленькіх дзяцей, людзей, якія пакутуюць ад алергіі і бранхіяльнай астмы. А яшчэ лепш выкарыстоўваць такія яйкі толькі для ўпрыгожвання велікоднага стала.
Альтэрнатывай харчовым фарбавальнікам могуць служыць тэрмаэтыкеткі. Такі спосаб просты, бяспечны, не патрабуе значных часавых выдаткаў.
Самая надзейная афарбоўка – з дапамогай шалупіны цыбулі. Яна дакладна не даставіць праблем са здароўем. Праверана пакаленнямі!
