22.08.2021
22.08.2021

Сумнік канадскі. Знішчаць нельга вырошчваць?!

logo
Думкі ўслых
0 87
Памер шрыфта:
  • A
  • A
  • A

Ну, і дзе тут па аналогіі з вядомым філалагічным прыкладам паставіць коску, запытаецеся вы. Вось і ў мяне самой – пытанне. Бо ў памяці той час, калі мы з мамай захацелі вырошчваць гэтую вельмі прыгожую сонечную расліну на кветніку ля нашай шматпавярхоўкі ў Чэрвені. Тады ж пачулі і яе назву – сумнік (па-руску – «золотарник») канадскі.

Яшчэ гадоў 10-15 таму яго з задавальненнем вырошчвалі на дачных сядзібах ды прысядзібных участках, зразалі на букеты. Залатымі плантацыямі заслужана (здавалася б!) любаваліся. І – ах! Тэрыторый, запоўненых ім, усё большала і большала… Каранямі сумніку глушылася ўсё вакол… І аказаўся ён такім жа ворагам, як баршчэўнік Сасноўскага! Вось табе і прыгажун…

Сумнік канадскі. Расліна-захопнік.

І хаця гэтая інфармацыя даволі актыўна распаўсюджваецца ў СМІ ўжо не першы год, аматараў сумніку (не магу пазбавіцца ад асацыяцый са словам «сум»), я гляджу, не менее… Нават у мінскім метро бачыла людзей з букетамі (спадзяюся, не набытымі ў пераходах?! Бо гандляваць такім… Хм… 🙁 ).

На тэрыторыі нашага дачнага таварыства некалькі пустых участкаў, спрэс ім занятых. У вёсцы майго дзяцінства колькі гадоў таму ля ўчастка добрай знаёмай таксама было ўсё жоўтае… І большая частка нашых астраўскіх могілак ужо таксама жаўцее ў сезон.

А вось той куст, які мы з мамай калісьці пасадзілі пад акном, не выжыў у першую ж зіму. Ці то вымерз, ці то вымак… Таму распаўсюджвання ля нас сумнік канадскі, да нашай радасці, не атрымаў…

Сумнік канадскі. Не садзіць!

Чым жа ён такі шкодны?! Як кажуць, ды няхай ім свойская жывёла ласуецца, з’ядае падчыстую. Але ж во – не есць. Практычна паўтараецца гісторыя з баршчэўнікам Сасноўскага, які ў свой час і спрабавалі вырошчваць з гэтай жа мэтай…

Дык вось сумнік канадскі вельмі хутка захоплівае новыя тэрыторыі, бо кожны куст можа даць да 100 тысяч штук насення. І ўсходжасць яго высокая – да 95%. Уяўляеце сабе тэмпы распаўсюджвання і маштабы?!

А самае непрыемнае – гэта тое, што карані сумніку канадскага выпрацоўваюць такія ядавітыя рэчывы, якія падаўляюць іншыя расліны. Побач перастаюць расці нават кусты! А пасля знікаюць насякомыя, птушкі… Застаецца адзін захопнік.

Расце сабе і расце… Ніхто яго не есць… На вялікіх нічыйных тэрыторыях нават не скошваюць… Зрэшты, на многіх уласных – таксама, таму праблема і не знікае.

Сумнік канадскі. Распаўсюджваецца на вялікіх тэрыторыях.

А вось калі сумнік канадскі скасіць 3-4 разы за сезон… І асабліва – перад выспяваннем насення… Ды правільна ўтылізаваць… Глядзіш – і адваявалі б паціху тэрыторыі назад… На якіх з-за гэткай прыгажосці нават насычэнне кіслародам глебы змяншаецца. А значыць, пагаршаецца яе структура.

Да ўсяго, пылок гэтай расліны з’яўляецца алергенным. Гэтак пішуць у адных крыніцах. А ў іншых – што ён мае супрацьалергенныя ўласцівасці. Вось і паспрабуй разбярыся… Ва ўсялякім разе, як кажуць, любуйцеся, нюхайце, але – з асцярогай. А на кветнікі – ні-ні!

Але чаму ж тады такая назва матэрыялу з коскай пад пытаннем – «Знішчаць нельга вырошчваць»? Ну, паколькі сумнік на пэўных тэрыторыях ужо вырас… Трэба хаця б слова ў абарону сказаць. Бо па меркаваннях спецыялістаў гэтая расліна ўсё ж мае і лекавыя ўласцівасці. Як і яе разнавіднасць – сумнік звычайны. Але мяжа паміж шкоднасцю і карысцю тут такая невялікая…

Сумнік канадскі. Лекавыя ўласцівасці.

Як мне падаецца, проста можна ведаць, але – не выкарыстоўваць… Хаця… Тыя ж мухаморы лічацца таксама і ядавітымі, і лекавымі… А сумнік канадскі сярод іншага мае моцныя мачагонныя ўласцівасці, узнаўляе баланс у нырках.

Разам з тым, ён па меркаваннях спецыялістаў здольны павышаць pH мачы, таму яго нельга прымаць людзям з наяўнасцю фасфатных камянёў. А вось пры ўратных і аксалатных камянях сумнік канадскі досыць эфектыўны. Як і пры лячэнні малочніцы.

Цікава, што жывёлы не хочуць спажываць сумнік канадскі ў ежу, а вось пчолы ахвотна збіраюць з яго мёд! І хаця ён гаркаваты на смак і хутка крысталізуецца, затое таксама з’яўляецца лекавым! Прызнацца, ні разу не сустракала такі від мёду. А цікава было б паглядзець і пакаштаваць…

Сумнік канадскі. Мёд.

Вось такая не зусім простая гэтая расліна. І ўсё ж, здаецца, шкоднасць яе пераважае… Бо трымаць толькі за прыгажосць і лекавыя ўласцівасці, абядняючы глебу і навакольны раслінны свет… Мабыць, усё ж  не варта. Тым больш, што з 31.12.2016 года сумнік канадскі на тэрыторыі Беларусі занесены ў чорны спіс…

Матэрыялы на сайце slushna.by носяць інфармацыйны характар і прызначаныя для адукацыйных мэтаў. Інфармацыя не павінна выкарыстоўвацца ў якасці медыцынскіх рэкамендацый. Ставіць дыягназ і прызначае лячэнне толькі ваш урач. Рэдакцыя сайта не нясе адказнасці за магчымыя негатыўныя наступствы, якія ўзніклі ў выніку выкарыстання інфармацыі, размешчанай на сайце slushna.by

0 87

Журналіст, блогер. Вышэйшая філалагічная адукацыя. У 1996 годзе скончыла Беларускі дзяржаўны педагагічны ўніверсітэт імя Максіма Танка (дыплом з адзнакай) па спецыяльнасці «беларуская мова і літаратура». З 2003 па 2005 год па ўласнай ініцыятыве вучылася дыстанцыйна ў Еўрапейскай школе карэспандэнцкага навучання, маю пасведчанне аб заканчэнні курсу «Журналістыка». У журналістыцы – з 2001 года. Працавала загадчыкам аддзела пісьмаў і масавай работы, журналістам у газеце «Раённы веснік» (г.Чэрвень), уласным карэспандэнтам абласной газеты «Мінская праўда» па Чэрвеньскім, Уздзенскім і Старадарожскім раёнах. З 2018 года – рэдактар, аўтар блога «Думкі ўслых» на сайце "Слушна".
Глядзіце таксама