Ці лечыцца вітыліга? Ці можа газіроўка выклікаць вугры? Чаму спражка папругі выклікае чырвоныя кругі на скуры? Пацыенты вочна і завочна задалі ўрачу пытанні пра скурныя захворванні.
Наш эксперт – Ірына Смольская, дэрматолаг, фізіятэрапеўт Гарадскога клінічнага скурна-венералагічнага дыспансэра Мінска, дэрматолаг медцэнтра «Унукі Гіпакрата», урач вышэйшай катэгорыі, сябра Беларускай грамадскай арганізацыі дэрматавенеролагаў і касметолагаў.
Замяніце салодкае малако ёгуртам без дадаткаў
Ці могуць вугры з'яўляцца ад штодзённага ўжывання малочных прадуктаў, газіроўкі і прысмакаў? У дзіцяці заўсёды была чыстая скура на шчоках, а ў апошні час з'явіліся маленькія белыя прышчыкі.
Вядома ж, могуць. Прысмакі, газіроўка, малочныя прадукты, фастфуд, смажанае, вострае, мучное ўзмацняюць выпрацоўку скурнага сала тлушчавымі залозамі. Захворванні СКТ, якія выклікаюцца вельмі часта няправільным харчаваннем, таксама пагаршаюць цячэнне вугравой хваробы. Хутчэй за ўсё, у вашага дзіцяці – пустулёзныя вугры, таму правільна збалансуйце харчаванне: дастатковая колькасць бялку (адварное мяса, тварог), гародніны, садавіны. Замест салодкага малака ўключыце ў рацыён кісламалочныя прадукты, грэчаскія ёгурты без дадаткаў або ёгурты ўласнага прыгатавання на аснове заквасак.
Бывае, у маленькіх дзяцей узнікаюць тлушчакі. З-за чаго яны з'яўляюцца і як іх выдаляць?
Гэта застойны сакрэт тлушчавых залозаў у порах у выніку павышанай гіперсакрэцыі. Ён звычайна ўзнікае ў нованароджаных, у скуры якіх тлушчавых залозаў у 4-8 разоў больш, чым у дарослага. Маленькія тлушчакі, або міліумы, звычайна шчыльныя, бліскучага бела-жаўтлявага колеру. Ціснуць іх нельга, лячыць не трэба: яны праходзяць самі праз пару тыдняў. Часам у нованароджаных могуць быць ускладненні: вакол тлушчака з'яўляюцца пачырваненні. Гэта выклікана гармонамі маці, якія перадаліся дзіцяці пры нараджэнні. Іх таксама не трэба лячыць, яны пройдуць самі. Гэта так званыя вугры нованароджаных.
Калі тлушчакі з'явіліся ў дзяцей старэйшага ўзросту – гэта ўжо пачатковая стадыя вугравой хваробы. Тут дапамогуць чысткі твару ў касметолагаў і фруктовы пілінг 1 раз на тыдзень. Лепей выбіраць пілінгі з серыі «для раздражнёнай скуры твару», гіпаалергенныя. Калі тлушчачок (міліум) адзін, нічога рабіць не трэба, ён ускрыецца сам і пройдзе.
Дзіця з першага года жыцця – алергік. Цяпер 12 гадоў. Моцных праяваў на твары, пачырваненняў, лушчэнняў, як было раней, ужо няма. На нагах і перадплеччах скура сухая і з дробнымі прышчыкамі. Нядаўна дыягнаставалі наяўнасць Хелікабактар Пілоры. Заўважылі, што скура стала яшчэ горшай і больш сухой. Ці можа бактэрыя выклікаць гэта?
Хелікабактар Пілоры выклікае гастрыт, язвавую хваробу страўніка, 12-перснай кішкі. Дыягназ устанаўліваецца на падставе мачавіннага дыхальнага тэсту, аналізу калу на антыген і аналізу ўзораў, атрыманых пры эндаскапічнай біяпсіі. Лячыць хелікабактар абавязкова (у гастраэнтэролага), бо хранічная інфекцыя СКТ правакуе развіццё экзэмаў і атапічнага дэрматыту ў дзяцей, служыць фонам развіцця алергічных захворванняў.
Вітыліга лечыцца!
На скуры з'явіліся светлыя плямы. Яны не растуць, але і не знікаюць ужо на працягу некалькіх гадоў. Пад плямкамі бачная структура скуры. Гэта вітыліга?
Падобна, што так. Але дакладны дыягназ вам паставіць дэрматолаг, якога варта наведаць, бо вітыліга ўжо лечыцца. Добры вынік дае метад вузкапалоснай фотатэрапіі з даўжынёй хвалі 311 нм у спалучэнні з Вітыскін-гелем. Дадзены метад праводзіцца ў Гарадскім клінічным скурна-венералагічным дыспансэры Мінска, у некаторых абласных гарадах. Чым раней пачаць лячыць вітыліга з дапамогай фотатэрапіі, тым лепшы вынік. Таксама дапамагае вонкавае ўжыванне мелагенін +, вітамінатэрапія. Але абавязкова – кансультацыя дэрматолага.
Вітыліга выклікаецца, як мяркуецца, нейраэндакрыннымі парушэннямі: дысфункцыяй шчытападобнай залозы, наднырачнікаў, псіхалагічнай траўмай, а таксама аўтаімуннымі захворваннямі. Нярэдка адзначаюцца сямейныя выпадкі вітыліга. Трэба ведаць, што існуюць яшчэ хвароба белых плямаў, лейкадэрма, псеўдалейкадэрма, якія вельмі падобныя па сімптомах. Яны лечацца па-іншаму, таму дыягназ «вітыліга» трэба пацвердзіць у дэрматолага.
Якія сродкі лепей за ўсё спраўляюцца з фалікулярным кератозам?
Пры фалікулярным кератозе рагавыя пробкі запаўняюць вывадныя адтуліны валасяных фалікулаў. Шматлікія фалікулярныя папулы з'яўляюцца, галоўным чынам, на скуры разгінальных паверхняў плячэй, сцёгнаў, на скуры ягадзіц, могуць узнікаць таксама на скуры твару, асабліва ў дзяцей. Найбольш выяўленыя яны ў халодную пару года, часам памяншаюцца ўлетку.
Што рабіць: перш за ўсё – пракансультавацца ў дэрматолага з нагоды дыягназу і прызначэнняў. Спецыяліст прызначыць адпаведныя лячэбныя крэмы, мазі, вітамінатэрапію. Часам у схему лячэння ўваходзяць агульныя солевыя ванны, агульнае ўльтрафіялетавае апрамяненне скуры.
У дарослым узросце з'явілася пігментная пляма на скуры. Прыбіралі лазерам. Аднак пляма засталася і нават павялічылася ў памеры і пацямнела. Ці можна ад яе пазбавіцца і як?
Прычына ўзнікнення плямаў – збой у арганізме, калі частка клетак скуры пачынае вырабляць больш пігменту меланіну, чым раней. Пігментацыя – сімптом зменаў, якія адбыліся ў арганізме. Іх прычыну дапаможа высветліць урач, таму ў першую чаргу варта звярнуцца да дэрматолага. Прычынай можа быць залішняе ўздзеянне ўльтрафіялету, траўмы скуры, у тым ліку сонечныя апёкі, збой у працы СКТ, нырак, печані, жоўцевага пузыра, гарманальныя змены – цяжарнасць, прыём супрацьзачаткавых таблетак, прыём антыбіётыкаў, такіх, як тэтрацыклін, ретыноідаў і прэпаратаў для хіміятэрапіі.
Што рабіць: выкарыстоўваць сонцаахоўныя крэмы з фактарам абароны 50 і вышэй улетку, а ўзімку – ад 30 і вышэй у прафілактычных мэтах, каб не з'яўляліся новыя пігментныя плямы і не павялічваліся старыя. Метады выдалення пігментных плямаў: крэмы, што адбельваюць, мезатэрапія (падскурныя ін'екцыі спецыяльных прэпаратаў, якія адбельваюць), мікрадэрмаброзія – зберагальны метад шліфоўкі павярхоўнага слоя скуры, хімічны пілінг. Лазернае выдаленне пігментных плямаў не заўсёды эфектыўнае. Лепей – хімічны пілінг у касметычных салонах.
Метал можа выклікаць дэрматыт
Ад металічнай спражкі на папрузе ўзнікаюць чырвоныя круглыя плямы на скуры. Праходзяць пасля прымянення феністыл-гелю і калі перастаю насіць гэтую папругу. Што гэта можа быць?
Гэта кантактны алергічны дэрматыт. Каб яго пазбегнуць, трэба перастаць насіць металічныя вырабы або зашываць металічныя запінкі, гузікі на вопратцы, каб не было прамога судотыку металу са скурай. Калі выключаны кантакт, дык і лячэнне можа не спатрэбіцца. Кожны новы судотык з металам будзе выклікаць больш цяжкую алергічную рэакцыю.
Пра якія непаладкі ў арганізме паведамляе сухая скура на локцях?
Скура на локцях у прынцыпе больш шчыльная, каб вытрымліваць пастаянныя механічныя расцяжэнні, і сухая, бо тут меней тлушчавых залоз. Празмернай сухасці і раздражненню скуры локцяў спрыяюць: траўмаванне і пастаяннае трэнне аб стол, цвёрдыя прадметы, нашэнне грубага адзення, непадыходзячы сродак для мыцця, некамфортная тэмпература ў памяшканні, купанне ў вельмі гарачай вадзе, хлараваная вада ў басейне, абязводжванне арганізма, дэфіцыт вітамінаў А, Е, цынку ды іншых, гарманальныя змены ў перыяд менапаўзы, цукровы дыябет і расстройства дзейнасці шчытападобнай залозы, СКТ, парушэнне імуннай сістэмы. Павышаную сухасць скуры на локцях могуць выклікаць анемія і такія захворванні, як псарыяз, экзэма, нейрадэрміт.
Што рабіць: не выкарыстоўваць мыла і мыйныя сродкі з актыўнымі шчолачнымі рэчывамі, пазбягаць аблушчвання скуры скрабамі, выкарыстоўваць тлусты ўвільгатняльны крэм пасля душа, насіць вопратку з натуральных матэрыялаў. Можна змякчаць скуру аліўкавым алеем, а таксама сокам свежазрэзанага ліста альясу. Уключыце ў рацыён садавіну, арэхі, семачкі, тлустую рыбу – усё, што багатае на антыаксіданты і ненасычаныя тлустыя кіслоты. Калі ўсё пералічанае не дапамагае, абавязкова звярніцеся па кансультацыю да дэрматолага.
