04.03.2020
04.03.2020

Як перажыць каранавірус пры павышанай трывожнасці? Парады псіхолагаў

logo
Здароўе дарослых
0 54
Памер шрыфта:
  • A
  • A
  • A

Штодня краіна з заміраннем сэрца сочыць за зводкай навінаў пра колькасць пацярпелых ад каранавіруса. Адны супакойваюць сябе тым, што нічога асаблівага не адбываецца, і бясстрашна наведваюць масавыя мерапрыемствы. Іншыя ж не на жарт трывожацца. Хтосьці аб'язджае ўвесь горад у пошуках медыцынскіх масак, некаторыя перастаюць вадзіць у дзіцячы садок дзяцей, а іншыя наогул зачыняюцца дома.

Як спраўляцца з трывогай, якая расце, падчас нестандартнай эпідэміялагічнай сітуацыі?

Пра гэта журналісту Слушна распавялі крызісны псіхолаг Ірына Смірнова і псіхолаг, гештальт-тэрапеўт, аўтар і вядучая псіхалагічных праграмаў па псіхасаматыцы Алена Аўчыннікава.

Як справіцца з трывогай падчас пандэміі

  1. Знайдзіце адну найбольш дакладную крыніцу інфармацыі
 
Ірына Смірнова
Крызісны псіхолаг
Калі ўзнікае пэўная надзвычайная, нестандартная сітуацыя, дык трывожнасць можа ўзнікаць альбо з-за недахопу дадзеных, альбо ад занадта вялікай колькасці супярэчлівай інфармацыі, чутак. Лепей абраць для сябе адну правераную, дакладную крыніцу, з якой вы будзеце даведвацца пра сітуацыю. Ёй можа быць, напрыклад, Міністэрства аховы здароўя. Не спяшайцеся ўпадаць у паніку, старайцеся арыентавацца на аб'ектыўныя крытэрыі: які працэнт насельніцтва і дзе хварэў, колькі ачунялых. У кожнай эпідэміі ёсць пік і спад. Паглядзіце ў дынаміцы, ці ёсць ужо дзесьці паляпшэнне сітуацыі, якія ёсць крытэрыі выздараўлення.

2. Зрабіце скідку на свае асаблівасці (павышаную трывожнасць)

 
Ірына Смірнова
Крызісны псіхолаг
Калі вы ведаеце, што схільныя да павышанай трывожнасці, дык не спяшайцеся знаходзіць у сябе адразу ўсе прыкметы хваробы. Ацаніце рэальна: ці ёсць у вас тэмпература, кашаль або іншыя аб'ектыўныя сімптомы.

3. Памятайце пра тое, што меддапамога побач

 
Ірына Смірнова
Крызісны псіхолаг
Нават калі цяпер у вас не дужа добрае самаадчуванне, памятайце, што дыягназ паставіць можа толькі ўрач. Акрамя каранавіруса, ёсць яшчэ і «звычайныя» ВРВІ, грып. Медыцынская дапамога побач. Для яе аказання ёсць спецыяльна навучаныя людзі. І ўсе яны зараз знаходзяцца ў рэжыме павышанай гатоўнасці, каб дапамагчы кожнаму, хто ў гэтым будзе мець патрэбу. Як чалавек, які працаваў псіхолагам у МНС, я ў гэтым дакладна пераканалася.

4. Успомніце сітуацыі стрэсу, якія вы змаглі пераадолець

 
Ірына Смірнова
Крызісны псіхолаг
Вядома, вы ўжо не раз сутыкаліся з цяжкімі сітуацыямі. Аднак здолелі іх пераадолець. Гэта разуменне можа дапамагчы знізіць трывогу.
 
Алена Аўчыннікава
Псіхолаг, гештальт-тэрапеўт, аўтар і вядучая псіхалагічных праграмаў па псіхасаматыцы
Важна ўмець выкарыстоўваць свой вопыт пераадолення цяжкасцяў. Узгадайце, як вы спраўляецеся са стрэсавымі сітуацыямі. Камусьці дапамагаюць стасункі з блізкімі, сябрамі, калі можна выказацца. Для кагосьці самы лепшы спосаб – медытацыя, для кагосьці – спорт, прагулкі. Узгадайце, які спосаб ваш.

5. Кантактуйце з людзьмі з цвярозым розумам

 
Ірына Смірнова
Крызісны псіхолаг
Ігнараваць надзвычайную сітуацыю не варта, як і не трэба ўпадаць у паніку. Калі пры стасунках з кімсьці вы адчуваеце, што ўзровень вашай трывогі расце, лепей па магчымасці часова выключыць такія кантакты. Абапірайцеся на чалавека, які захоўвае здаровы розум і падыход якога да праблемы вас супакойвае. Гэта можа быць і якаясьці публічная фігура на прасторах інтэрнэту, напрыклад.

6. Прытрымлівайцеся залатой сярэдзіны

 
Ірына Смірнова
Крызісны псіхолаг
Вядома, падвяргаць сябе залішняй рызыцы не трэба. Масавых мерапрыемстваў лепей у гэты час пазбягаць, але цалкам мяняць свой жыццёвы ўклад, зачыняцца дома таксама не варта. Гэта можа стаць дадатковым стрэсам. Старайцеся весці максімальна набліжаны да звычайнага лад жыцця.

7. Прыміце меры бяспекі

 
Алена Аўчыннікава
Псіхолаг, гештальт-тэрапеўт, аўтар і вядучая псіхалагічных праграмаў па псіхасаматыцы
Нават пры спакойным стаўленні да сітуацыі прымайце адэкватныя меры засцярогі: мыйце рукі перад ежай альбо пасля наведвання грамадскіх месцаў, насіце з сабой бутэлечку са сродкам, што дэзінфікуе, і г.д.
 
Ірына Смірнова
Крызісны псіхолаг
Вызначыце для сябе, як доўга вы будзеце, да прыкладу, насіць маску ці не вадзіць дзіця ў дзіцячы садок. Як вы зразумееце, што можна вярнуцца да звычайнага жыцця на 100%? Пазначце прыкладныя тэрміны таго, калі сітуацыя можа вырашыцца.

8. Паклапаціцеся пра свой фізічны стан

 
Алена Аўчыннікава
Псіхолаг, гештальт-тэрапеўт, аўтар і вядучая псіхалагічных праграмаў па псіхасаматыцы
У гэты час асабліва важна высыпацца, займацца ўмеранай фізічнай актыўнасцю, збалансавана харчавацца. Гэта трэба для таго, каб арганізм мог пры неабходнасці справіцца з вірусам.

 
Ірына Смірнова
Крызісны псіхолаг
Прытрымвайцеся рэжыму сну, адпачынку, піце пабольш вады, прымайце душ, сачыце за дыханнем.

9. Пазбягайце бескантрольнага прыёму заспакаяльных сродкаў

 
Ірына Смірнова
Крызісны псіхолаг
Занадта вялікая колькасць заспакаяльных сродкаў можа прывесці да непажаданых наступстваў. Калі вам абавязкова патрэбныя медыкаменты, каб супакоіцца, лепей абмеркаваць прэпараты і дазіроўку з урачом.

10. Навучыцеся пераключацца

 
Ірына Смірнова
Крызісны псіхолаг
Калі вы заўважаеце, што ўжо некалькі гадзін пракручваеце ў галаве трывожныя думкі, спыніце сябе і паспрабуйце пераключыцца на тое, што дастаўляе вам станоўчыя эмоцыі. Паглядзіце добры фільм, пачытайце кнігу, пагуляйце з дзіцем. Жыццё не абмяжоўваецца толькі думкамі пра вірус.

 
Алена Аўчыннікава
Псіхолаг, гештальт-тэрапеўт, аўтар і вядучая псіхалагічных праграмаў па псіхасаматыцы
Калі наш мозг успрымае штосьці як тое, што выклікае страх, невядомае, ён перабольшвае ступень рызыкі і стварае ўражанне, што падобнае сапраўды адбудзецца ці адбываецца з вамі. Адпаведна, рэакцыя арганізма на страх – выкід адрэналіну. Тады ваша цела знаходзіцца ў пастаянным стрэсе. А гэтага важна пазбегнуць, бо ў такім стане мы вельмі схільныя да любых захворванняў. Нашы трывожныя думкі вельмі прыставучыя, і чым больш мы супраціўляемся ім, тым мацней яны чапляюцца.

Памятайце, што:

  • зацыкленасць на нашых думках – гэта адна з рэчаў, якія нараджаюць трывогу;
  • думкі не заўсёды бываюць правільнымі або дакладнымі;
  • нашы думкі адносна падзей – не тое ж самае, што самі падзеі;
  • насамрэч нашы думкі – гэта не тое, хто мы ёсць, а проста фантазія;
  • мы не заўсёды выбіраем свае думкі, але мы можам выбіраць, як нам рэагаваць на іх;
  • усведамленне і назіранне за нашымі думкамі – ключ да вызвалення ад трывожных хваляванняў і разважанняў.

11. Звярніцеся па дапамогу да псіхолага

 
Ірына Смірнова
Крызісны псіхолаг
Пакуль ніхто з маіх кліентаў не звяртаўся з запытам папрацаваць над сваёй трывогай з нагоды боязі каранавіруса. Але калі вы адчуваеце, што эмоцыі зашкальваюць і самастойна справіцца не атрымліваецца, звярніцеся да псіхолага.

Спраўляемся з трывогай у 2 этапы

Гэта карыснае практыкаванне дапаможа не толькі ў выпадку трывогі з нагоды каранавіруса, але і ў любой стрэсавай сітуацыі.

Сцісла апішыце моманты, якія сёння выклікалі ў вас пачуццё трывогі. Што прымусіла вас турбавацца?

Этап 1. Адкажыце пісьмова на пытанні:

  • У чым выяўляецца ваша слабасць ці бездапаможнасць?
  • Наколькі вы прыгнечаныя гэтай сітуацыяй?
  • Як вы спраўляецеся з гэтай сітуацыяй?
  • Чаго вы чакаеце ад самога сябе ў гэтай сітуацыі?

Этап 2. Апішыце, як бы вы хацелі рэагаваць на гэтую сітуацыю.

  • Якой можа быць моцная і ўпэўненая рэакцыя на дадзеную сітуацыю?
  • Які самы эфектыўны спосаб барацьбы з гэтым неспакоем?
  • Ці ёсць у вас на прыкмеце хто-небудзь, хто ўмее выдатна спраўляцца з такімі сітуацыямі?

Шпаргалку з адказамі з другога этапа насіце з сабой, каб падглядваць у яе ў выпадку трывожных думак.

Матэрыялы на сайце slushna.by носяць інфармацыйны характар і прызначаныя для адукацыйных мэтаў. Інфармацыя не павінна выкарыстоўвацца ў якасці медыцынскіх рэкамендацый. Ставіць дыягназ і прызначае лячэнне толькі ваш урач. Рэдакцыя сайта не нясе адказнасці за магчымыя негатыўныя наступствы, якія ўзніклі ў выніку выкарыстання інфармацыі, размешчанай на сайце slushna.by

0 54

Журналіст. Член Беларускага саюза журналістаў. Лаўрэат прэміі Беларускага саюза журналістаў.
Глядзіце таксама